Page 378 - ÜSTADNAME
P. 378
Muharrem ÖZDEMİR - ÜSTADNAME
FİLHAKİKA
1929 tarih ve 1452 sayılı Kanun ile pul müdürlüğü emrinde pul müfettişliği unvanı ihdas
edilmiş olup, bu göreve Mehmet İhsan GÜRSAN ve İbrahim Rüştü Bey atanmışlardır.
1936 tarih ve 2996 sayılı Kanunla pul müfettişliği kadroları iptal edilmiş ve pul
müfettişliği yapanlar aynı maaşla varidat umum müdürlüğü bünyesindeki varidat
kontrolörlüğü kadrolarına nakledilmişlerdir. Varidat kontrolörü sıfatıyla çok az sayıda kişi
görev yapmış olup, Mehmet Ekrem AMAÇ ve Ekrem ŞAHENK bunlardan bir kaçıdır.
1942 tarih ve 4286 sayılı Kanunla tahsilat kontrolörlüğü unvanı oluşturulmuş ancak
1950 yılında tahsilat genel müdürlüğü’nün kaldırılması ile gelirler kontrolörü şemsiyesi
altında birleştirilmiştir. Mehmet Ahmet TETİK ve Ahmet İhsan ÖGAT tahsilat kontrolörü
görevinde bulunmuşlardır.
1946 tarih ve 4910 sayılı Kanun ile vasıtalı vergiler umum müdürülüğü ile vasıtasız
vergiler umum müdürlüğü tek çatı altında birleştirilmesi ile gelirler genel müdürlüğü
kurulmuş ve gelirler kontrolörlüğü unvanı oluşturulmuştur. Söz konusu kanun ile birlikte ilk
defa gelirler kontrolörü yardımcılığı kadrosu ihdas edilmiş ancak 1950 tarih ve 5655 sayılı
kanun ile yardımcılık kadrosu kaldırılmıştır. 2011 tarih ve 646 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname ile de gelir kontrolörlüğü unvanı vergi müfettişi olarak değiştirilmiştir.
Bu bilgiler ışığında 1929- 2011 yılları arasında geçen evrede gelirler kontrolörleri ile
ilgili mesleki anlamda dikkat geçen hususları başlıklar halinde sıralamak isterim.
a) Gelirler kontrolörlerinin kökeni pul müfettişliği olup pul müdürlüğü emrinde görev
yapmışlardır,
b) Gelirler kontrolörleri kurulduğu günden bu yana her zaman genel müdürlük
bünyesinde çalışmış, hiçbir zaman bakanlık denetim elemanı olarak görev almamış ve
kendilerine ait bağımsız bir kurulları da hiçbir zaman olmamıştır,
c) Gelirler kontrolörleri camiası içerisinde yetişmiş en bilinen kişi Abdullatif ŞENER
olup, Maliye Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Bunun dışında Servet
ŞAMLIOĞLU da gelirler kontorlörü kökenli olup, YÖK üyeliği, Danıştay Genel
Sekreteri ve Sayıştay Başkanı olarak görev yapmıştır,
d) Gelirler kontrolörlüğü mesleği kuran ve bugünlere gelmesinde emeği olan kişi ise,
hesap uzmanı kökenli Erdoğan NİRUN’dur,
e) Cunhuriyet tarihindeki denetim elemanları profiline baktığımızda gelirler kontrolörleri
Maliye Bakanlığının ikinci sınıf denetim elemanı statüsünde yer almıştır,
f) İlk defa Cumhuriyet tarihinde 2011 yılında çıkartılan KHK ile doğrudan Bakana bağlı
hale gelmesi bu anlamda elde edilen en iyi kazanımdır. Bu nedenle gelirler kontorlörleri
denetimde tek çatı yapılanmasına destek veren bir birim olmuştur.
FİLHAKİKA
1929 tarih ve 1452 sayılı Kanun ile pul müdürlüğü emrinde pul müfettişliği unvanı ihdas
edilmiş olup, bu göreve Mehmet İhsan GÜRSAN ve İbrahim Rüştü Bey atanmışlardır.
1936 tarih ve 2996 sayılı Kanunla pul müfettişliği kadroları iptal edilmiş ve pul
müfettişliği yapanlar aynı maaşla varidat umum müdürlüğü bünyesindeki varidat
kontrolörlüğü kadrolarına nakledilmişlerdir. Varidat kontrolörü sıfatıyla çok az sayıda kişi
görev yapmış olup, Mehmet Ekrem AMAÇ ve Ekrem ŞAHENK bunlardan bir kaçıdır.
1942 tarih ve 4286 sayılı Kanunla tahsilat kontrolörlüğü unvanı oluşturulmuş ancak
1950 yılında tahsilat genel müdürlüğü’nün kaldırılması ile gelirler kontrolörü şemsiyesi
altında birleştirilmiştir. Mehmet Ahmet TETİK ve Ahmet İhsan ÖGAT tahsilat kontrolörü
görevinde bulunmuşlardır.
1946 tarih ve 4910 sayılı Kanun ile vasıtalı vergiler umum müdürülüğü ile vasıtasız
vergiler umum müdürlüğü tek çatı altında birleştirilmesi ile gelirler genel müdürlüğü
kurulmuş ve gelirler kontrolörlüğü unvanı oluşturulmuştur. Söz konusu kanun ile birlikte ilk
defa gelirler kontrolörü yardımcılığı kadrosu ihdas edilmiş ancak 1950 tarih ve 5655 sayılı
kanun ile yardımcılık kadrosu kaldırılmıştır. 2011 tarih ve 646 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname ile de gelir kontrolörlüğü unvanı vergi müfettişi olarak değiştirilmiştir.
Bu bilgiler ışığında 1929- 2011 yılları arasında geçen evrede gelirler kontrolörleri ile
ilgili mesleki anlamda dikkat geçen hususları başlıklar halinde sıralamak isterim.
a) Gelirler kontrolörlerinin kökeni pul müfettişliği olup pul müdürlüğü emrinde görev
yapmışlardır,
b) Gelirler kontrolörleri kurulduğu günden bu yana her zaman genel müdürlük
bünyesinde çalışmış, hiçbir zaman bakanlık denetim elemanı olarak görev almamış ve
kendilerine ait bağımsız bir kurulları da hiçbir zaman olmamıştır,
c) Gelirler kontrolörleri camiası içerisinde yetişmiş en bilinen kişi Abdullatif ŞENER
olup, Maliye Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Bunun dışında Servet
ŞAMLIOĞLU da gelirler kontorlörü kökenli olup, YÖK üyeliği, Danıştay Genel
Sekreteri ve Sayıştay Başkanı olarak görev yapmıştır,
d) Gelirler kontrolörlüğü mesleği kuran ve bugünlere gelmesinde emeği olan kişi ise,
hesap uzmanı kökenli Erdoğan NİRUN’dur,
e) Cunhuriyet tarihindeki denetim elemanları profiline baktığımızda gelirler kontrolörleri
Maliye Bakanlığının ikinci sınıf denetim elemanı statüsünde yer almıştır,
f) İlk defa Cumhuriyet tarihinde 2011 yılında çıkartılan KHK ile doğrudan Bakana bağlı
hale gelmesi bu anlamda elde edilen en iyi kazanımdır. Bu nedenle gelirler kontorlörleri
denetimde tek çatı yapılanmasına destek veren bir birim olmuştur.