Sirküler : 2021-SR-2001
Konu : 7417 Sayılı Kanunla Vergi Kanunlarında Yapılan Değişiklikler
7417 Sayılı “Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 05/07/2022 tarihli ve 31887 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Kanun’la;
- Yeni bir varlık barışı düzenlemesi yapılmış,
- Elektrik Motorlu Otomobillerin ÖTV Oranında Değişiklik
- Türk Ticaret Kanunu’nda yapılan değişiklikle, defter ve belgelerin zayi olmasında dava açma süresi otuz güne çıkartılmıştır,
- Nakit sermaye artışında faiz indiriminde uygulama süresi sınırlandırılmış,
- 7394 Sayılı Kanun’la yapılan kurumlar vergisi oran değişikliğinin yürürlüğü netleştirilmiş,
- Gerçek faydalanıcı bilgisinin temin edilmesine yönelik Hazine ve Maliye Bakanlığına özel yetki verilmiş,
- Vergi Usul Kanunu’nu kapsamındaki bazı özel usulsüzlük cezaları artırılmış,
- Sigorta şirketleri tarafından kefalet sigortası kapsamında düzenlenen kefalet senetlerinin 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uygulamalarında teminat olarak kabul edilebilmesi öngörülmüş,
Düzenlemeler aşağıda özetlenmiştir.
- Varlık Barışı
Bu kanun ile gerçek veya tüzel kişilere yurt dışında ve yurt içinde bulunan bazı varlıklarını ekonomiye kazandırılması imkânı verilmiştir.
Yurda getirilecek ve kayda alınacak varlıklar;
- Yurt dışında bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları
- Yurt içinde bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar.
Gerçek ve tüzel kişiler, yurt dışı ve yurt içi yeni Varlık Barışı uygulamasından 31 Mart 2023 tarihine kadar bildirim veya beyanda bulunmak suretiyle yararlanabileceklerdir. Bildirim yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi gerekmektedir.
Kapsama giren varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 31/3/2023 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilir. Bu takdirde, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmaksızın bu madde hükümlerinden yararlanılır.
Kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce Türkiye’ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması hâlinde, söz konusu avansların en geç 31/3/2023 tarihine kadar defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla bu madde hükümlerinden yararlanılır.
Yurt dışındaki söz konusu varlıkların Türkiye’ye getirilebilmesi için vergi mükellefi veya Türk vatandaşı olma zorunluluğu bulunmamakta olup düzenlemeden herkes yararlanabilecektir.
Banka ve aracı kurumlara bildirilen yurt dışındaki varlıkların değeri üzerinden;
- 30/9/2022 tarihine kadar yapılan bildirimler için %1,
- 1/10/2022 tarihi ila 31/12/2022 tarihi arasında yapılan bildirimler için %2,
- 1/1/2023 tarihi ila 31/3/2023 tarihine kadar yapılan bildirimler için %3,
oranında hesaplanacak vergi, bildirim esnasında banka ve aracı kurumlara peşin olarak ödenecektir.
Bildirilen varlıkların, Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılan hesaplarda en az bir yıl süreyle tutulması halinde vergi %0 olarak uygulanacak ve peşin olarak ödenmiş olan vergi bildirim sahibinin ilgili vergi dairesine başvurusu üzerine kendisine iade edilecektir.
Vergi dairelerine beyan edilen yurt içi varlıkların değeri üzerinden %3 oranında vergi tarh edilecek ve bu vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenecektir.
Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, bu madde hükümleri uyarınca kanuni defterlerine kaydettikleri kıymetler için pasifte özel fon hesabı açarlar. Bu fon hesabı bildirim veya beyan tarihinden itibaren iki yıl geçmedikçe işletmeden çekilemez, sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılamaz, işletmenin tasfiye edilmesi halinde ise vergilendirilmez.
Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler, söz konusu kıymetleri defterlerinde ayrıca gösterirler. Bu varlıklar dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaz ve bildirim veya beyan tarihinden itibaren iki yıl geçmesi koşuluyla vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilir. Gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanlar, bu fıkrada yer alan beyan dışındaki diğer şartlar aranmaksızın madde hükümlerinden yararlanabilirler, bunlar tarafından taşınmaz dışındaki varlıkların en geç beyan tarihi itibarıyla banka veya aracı kurumlara yatırılmak suretiyle tevsik edilmesi zorunludur.
Beyan edilerek işletme kayıtlarına alınacak taşınmazların işletmeye devrine ilişkin tapuda yapılacak işlemlerden, 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca harç alınmaz.
Bu varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmez.
Bildirilen veya beyan edilen varlıklara isabet eden tutarlara ilişkin hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaz. Diğer nedenlerle başlayan vergi incelemeleri ile takdir komisyonu kararları sonucu bulunan matrah farkının madde kapsamında bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle ortaya çıktığının tespiti ve bildirilen veya beyan edilen varlık tutarının, bulunan matrah farkına eşit ya da fazla olması durumunda matrah farkına ilişkin tarhiyat yapılmaz. Bulunan matrah farkının, bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle ortaya çıktığının tespitine rağmen söz konusu varlık tutarlarından büyük olması durumunda sadece aradaki fark tutar üzerinden vergi tarhiyatı yapılır. Vergi incelemesi veya takdir komisyonu kararları sonucunda bildirim veya beyana konu edilen varlıklar dışındaki nedenlerle matrah farkı tespit edilmesi durumunda, bu madde kapsamında bildirilen veya beyan edilen tutarlar, bulunan matrah farkından mahsup edilmeksizin tarhiyat yapılır.
Bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmemesi veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmemesi ile bildirilen veya beyan edilen tutarlara ilişkin tarh edilen vergilerin süresinde ödenmesi gerekmektedir.
- Elektrik Motorlu Otomobillerin ÖTV Oranında Değişiklik
7417 sayılı Kanun’la Özel Tüketim Vergisi Kanunu eki (II) sayılı listedeki 87.03 tarife pozisyonundaki binek otomobillerden sadece elektrik motorlu olanların vergi oranları, motor gücünün yanı sıra özel tüketim vergisi matrahlarına göre farklılaştırılmıştır.
| G.T.İ.P. No. | Mal İsmi | Eski Durum | Yeni Durum | ||
| Özellik | Vergi | Özellik | Vergi | ||
| Oranı | Oranı | ||||
| (%) | (%) | ||||
| 87.03 | Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar (87.02 pozisyonuna girenler hariç) (steyşın vagonlar ve yarış arabaları dahil) | -Sadece elektrik motorlu olanlar | 10
25 60 |
-Sadece elektrik motorlu olanlar | 10
40 50 60 |
| – Motor gücü 85 kW’ı geçmeyenler | -Motor gücü 160 kW’ı geçmeyenler | ||||
| -Motor gücü 85 kW’ı geçen fakat 120 kW’ı geçmeyenler | -ÖTV matrahı 700.000 TL’yi aşmayanlar | ||||
| -Motor gücü 120 kW’ı geçenler | -Diğerleri | ||||
| -Motor gücü 160 kW’ı geçenler | |||||
| -ÖTV matrahı 750.000 TL’yi aşmayanlar
Diğerleri |
|||||
- Defter ve Belgelerin Zayi Olmasında Dava Açma Süresi
Türk Ticaret Kanunu’nun 82. maddesine göre tacirler, saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle zayii olması durumunda, zıyaı öğrenme anından itibaren on beş gün içinde dava açabilmektedirler.
13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 82 nci maddesinin yedinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “onbeş” ibaresi “otuz” şeklinde değiştirilmiştir.
- Nakit Sermaye Artırımında Faiz İndirimine Sınırlama
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yapılan değişiklikle, nakit sermaye artırımında faiz indiriminden süresiz yararlanma hakkı, sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap dönemi ile bu dönemi izleyen dört hesap dönemiyle sınırlandırılmıştır.
Düzenlemeye göre, “Bu indirimden, sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap dönemi ile bu dönemi izleyen dört hesap dönemi için ayrı ayrı yararlanılır. Bu dönemlerde sermaye azaltımı yapılması hâlinde azaltılan sermaye tutarı indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.”
Kanunun 50 inci maddesi ile yapılan bu değişiklik hükmünün, değişiklik öncesinde yapılan nakit sermaye artışları için de 5 hesap dönemi için uygulanacağı düzenlenmektedir. Önceki dönemlerde artırım yapmış ve indirimden faydalanmış olan mükellefler, geçmiş dönemlerde indirimden faydalandıkları dönem sayısına bakılmaksızın 2022 dönemi dahil 5 hesap dönemi daha indirimden faydalanabileceklerdir.
- 7394 Sayılı Kanun’la Yapılan Kurumlar Vergisi Oran Değişikliğinin Yürürlüğü
Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan “2023 yılı vergilendirme dönemi kurum kazançlarına uygulanmak üzere yayımı tarihinde,” ibaresi “2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerine ait kurum kazançlarına uygulanmak üzere yayımı tarihinde,” şeklinde değiştirilmiştir.
- Vergi Usul Kanunu’nda Yapılması Önerilen Düzenlemeler
7417 sayılı Kanun’la;
Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257. maddesinde yapılan düzenlemeyle, tüzel kişiler ve tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin gerçek faydalanıcı bilgisinin temin edilmesine yönelik Hazine ve Maliye Bakanlığına özel bir yetki verilerek getirilen yükümlülüklere uymayanlara mevcut cezalardan farklı ceza uygulanabilmesine olanak sağlanmış,
Özel usulsüzlük cezalarının düzenlendiği 353. maddesinde yer alan fatura ve benzeri evrak verilmemesi ve alınmamasına ilişkin cezalar iki katına çıkartılmış (Fatura ve benzeri evrakların düzenlenmemesi, kullanılmaması veya bulundurulmamasıyla ilgili ceza 500 liradan 1.000 liraya, her bir belge nev’ine ilişkin olarak her bir tespit için kesilecek ceza 25.000 liradan 50.000 liraya, her bir belge nev’ine ilişkin bir takvim yılında kesilecek azami toplam ceza tutarı 250.000 liradan 500.000 liraya.)
Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257. maddesinin birinci fıkrasının (7) ve (9) numaralı bentlerinde yer alan zorunluluklara uymayanlar hakkında uygulanan özel usulsüzlük cezaları artırılmıştır.
- 6183 Sayılı Kanun’da Yapılan Değişiklikler
Sigorta şirketleri tarafından kefalet sigortası kapsamında düzenlenen kefalet senetlerinin 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uygulamalarında teminat olarak kabul edilebilmesi hükme bağlanmıştır.
Buna göre, menkul mal satışlarına iştirak edeceklerin vermeleri gereken teminatın türüne yönelik hükümlerin düzenlendiği 85. maddede de değişiklik yapılmış ve para yerine teminat mektubu alınabilmesi hükmü güncellenerek, Türkiye’de yerleşik sigorta şirketleri tarafından kefalet sigortası kapsamında düzenlenen kefalet senetlerinin de teminat olarak alınabilmesine imkân sağlanmıştır.
Bilgi edinilmesi rica olunur
Saygılarımızla;
VERGİ DENETİM DANIŞMANLIK VE YMM A.Ş.
